سقف از جمله مهم‌ترين قسمت‌هاي ساختمان است كه به روش‌هاي مختلف اجرا مي‌شود. اين بخش از بنا، بايد از مقاومت لازم در برابر نيروهاي وارده برخوردار باشد تا دچار آسيب نگردد.
معايبي چون وزن بالا، مقاومت پايين در برابر زلزله و عدم كنترل كيفيت در انواع سقف‌هاي مختلف باعث شده است كه سازندگان و مهندسان به استفاده از سقف فولادي روي بياورند. علت اصلي استفاده از سقف‌هاي فولادي استحكام بالا، سرعت در ساخت و ساز و مقاومت آن‌ها در برابر زلزله است. وجود معايب متعدد ديگر سقف‌ها و همچنين لزوم استفاده از مصالح ساختماني مرغوب براي مقاوت در برابر حوادث طبيعي مثل زلزله، در چند سال اخير باعث شده تا افرادي كه در صنعت ساختمان مشغول هستند به فكر بهره‌گيري از روش‌هاي نوين و مصالح جديد بيافتند. امروزه استفاده از سيستم‌هاي سقف‌سازي جديد جهت افزايش سرعت ساخت، سبك‌سازي و در عين حال مقاوم‌تر كردن ساختمان‌ها از اهميت ويژه‌اي برخوردار است.
ما در اين مقاله قصد داريم تا شما را با انواع سقف‌هاي موجود از جمله سقف‌هاي فولادي بيشتر آشنا كنيم.
يكي از مهم‌ترين انواع سقف، سقف سازه فولادي است. به دليل استحكام بالاي فولاد و سبك بودن آن در انواع مختلف سقف‌هاي پيش‌ساخته بتني، پيش‌ساخته دال ورقي، سقف‌هاي عرشه فولادي، تيرچه بلوك، دال بتني، خرپاي فضايي، وافل، كامپوزيتي، كاذب و... ساخته مي‌شود كه هر كدام كاربرد خاص خودش را دارد.
انواع سقف سازه فولادي
به صورت كلي هر سقف استانداردي بايد شامل خصوصيات زير باشد:
- مقاومت و پايداري در برابر نيروي وزن خود و بارهايي كه قرار است تحمل نمايد.
- مقاومت در برابر آب و هوا: سقف بايد به وسيله مصالح عايق مانع از عبور رطوبت به داخل فضا شود.
- دوام قطعات و اجزاي مختلف تشكيل‌دهنده سقف در برابر فرسودگي.
- مقاومت حرارتي در برابر گرما، سرما و آتش سوزي
يكي از مهم‌ترين انواع سقف، سقف فولادي است. معمولا در سقف‌هاي فلزي از آلياژهاي روي، مس و فولاد استفاده مي‌كنند. اما به دليل درجه استحكام بالاي فولاد و سبك بودن آن، اين آلياژ قابل اعتماد بوده و همچنين به مواد اوليه كمتري نسبت به انواع ديگر سازه مانند سازه بتني نياز دارد. به همين دليل، بيشتر از فولاد در ساخت و سازهاي مدرن و سازه‌هاي فلزي از جمله سقف استفاده مي‌شود.
نمايي از سقف سازه فولادي
سقف هاي پيش ساخته بتني
يكي از انواع سقف‌هاي فولادي همين سقف‌هاي پيش‌ساخته بتني است. در ساخت سقف‌هاي پيش‌ساخته بتني از دال‌ها، ستون‌ها و پانل‌هايي كه قبلا در كارخانه‌ها توليد شده‌اند، استفاده مي‌شود. در اين نوع سقف‌ها، بتن ريزي از طريق ماشين‌هاي مخصوص صورت مي‌گيرد. نصب و برپا كردن ساختمان‌هاي پيش‌ساخته، سريع‌تر و راحت‌تر از انواع سيستم‌هاي بتني درجا ريز است. هنگام نصب قطعات و اجراي سيستم‌هاي پيش‌ساخته، ديگر نياز به استفاده از قالب‌بندي، شمع‌بندي و تمهيدات ديگر نيست و استفاده از تكنيك پيش‌ساختگي، امكان نصب قطعات حتي در شرايط آب و هوايي نامناسب كه اجراي بتن به صورت درجا ريز مجاز نيست را فراهم مي‌سازد.
سقف‌هاي پيش‌ساخته بتني سه مزيت اساسي نسبت به ديگر مواد رقابتي دارند، اول اين كه آن‌ها بسيار اقتصادي هستند، دوم اين كه به راحتي در دسترس قرار مي‌گيرند و در نهايت به راحتي حمل و ساخته مي‌شوند.
سقف هاي پيش ساخته دال ورقي
در اين سيستم، براي پوشش دهانه‌هاي بزرگ‌تر از پانل‌هاي بتني پيش‌ساخته استفاده مي‌شود. از سيستم‌هاي پيش‌ساخته دال ورقي- پوسته‌اي مي‌توان در ساختمان‌هاي بتني پيش‌ساخته يا درجا استفاده كرد. اين سقف‌ها قابليت تحمل بارهاي مرده در زمان اجرا و بهره‌برداري را دارند. يكي از مزاياي استفاده از اين سيستم، پايين آمدن هزينه‌ها است.
صرفه‌جويي در زمان ساخت، رفتار خوب سازهاي پانل‌ها و تقليل هزينه‌هاي اجرا از مزيت‌هاي اين روش به شمار مي‌روند. اين در حالي است كه با توجه به ابعاد بزرگ پانل‌هاي پيش‌ساخته نصب آن‌ها در محل اجرا معمولا با مشكلاتي همراه است.
انواع سقف جديد ساختمان
سقف‌هاي عرشه فولادي از جمله انواع سقف فولادي هستند كه نخستين بار در كشور انگلستان مورد استفاده قرار گرفتند و در سال‌هاي اخير رواج زيادي پيدا كردند. براي ساخت سقف‌هاي مركب دو روش وجود دارد:
- استفاده از عرشه‌هاي فلزي عميق و بتن ريزي درجا
- استفاده از عرشه‌هاي فلزي كم عمق و بتن ريزي درجا
اين روش‌ها در ابتدا در ساخت ساختمان‌هاي كوچك و جهت راهي براي كاهش ضخامت سقف به كار گرفته مي‌شدند. اما در حال حاضر هر دو نوع از انواع سقف جديد ساختمان هستند و براي پوشش سقف‌هاي با دهانه‌هاي حداكثر ۱۰ متر مورد استفاده قرار مي‌گيرند. معمولا سقف‌هاي نوع دوم در مواقعي به كار مي‌روند كه عمق دال سقف تا حدي زياد است و كل ارتفاع مقطع تيرهاي اصلي ساختمان را در برخواهد گرفت.