نوعي از معاملات وجود دارد كه افراد مي‌‌‌‌‌‌‌‌‌توانند در آن بيش از سرمايه خود خريد انجام دهند. چنين معاملاتي اصطلاحاً داراي اهرم هستند. طلاي كاغذي در اين دسته معاملات قرار ميگيرد. اما سؤال اين‌‌‌‌‌‌‌‌‌جاست كه طلاي كاغذي چيست؟ چطور ممكن است امكان خريد بيش از سرمايه وجود داشته‌‌‌‌‌‌‌‌‌باشد؟ معاملات كاغذي طلا چگونه انجام مي‌‌‌‌‌‌‌‌‌شوند؟ و اين‌‌‌‌‌‌‌‌‌كه از نظر قانوني چه حكمي در مورد چنين معاملاتي برقرار است؟
طلاي كاغذي چيست؟
هنگامي كه شما در ازاي خريد مقداري طلا تنها رسيدي شامل جزئيات معامله اعم از زمان معامله، وزن طلا، مشخصات طرفين معامله و ميزان پرداخت را دريافت كنيد نه خود جنس، صاحب «طلاي كاغذي» شده‌‌‌‌‌‌‌‌‌ايد.
معامله‌‌‌‌‌‌‌‌‌ي كاغذي طلا چگونه انجام ميشود؟
معاملات كاغذي طلا به اين‌‌‌‌‌‌‌‌‌صورت انجام مي‌‌‌‌‌‌‌‌‌شوند كه افراد متقاضي مقدار دلخواه طلا را به قيمت روز اما با پرداخت وجه بسيار كمتر از ارزش واقعي خريداري مي‌‌‌‌‌‌‌‌‌كنند و در ازاي پرداخت خود طلاي كاغذي دريافت مي-كنند. حال كافي است اين طلا در زمان مناسب فروخته شود تا سودآوري رخ‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهد. فراموش نكنيد كه ورود افراد كم‌‌‌‌‌‌‌‌‌تجربه يا افرادي كه توانايي تحليل بازار طلا را ندارند به اين معاملات پيشنهاد نمي‌‌‌‌‌‌‌‌‌شود. چراكه در صورت مواجهه با زيان جبران آن بسيار دشوار است.
چطور ميتوان با پول كم طلا زياد خريد؟
- اهرم در معاملات
در ابتدا به اصطلاح اهرم اشاره كرديم، اما اهرم در معامله به چه معناست؟ وجود اهرم در معامله امكان خريد چند برابر ارزش سرمايه را مي‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهد. در معاملاتي كه با اهرم صورت مي‌‌‌‌‌‌‌‌‌گيرند، سودآوري كلان امكان‌‌‌‌‌‌‌‌‌پذير است. البته در صورت عملكرد ناآگاهانه ضرر نيز به همان اندازه كلان خواهد بود. - معامله در مهلت مقرر
آنچه در بالا گفته شد شكل ساده‌‌‌‌‌‌‌‌‌ي معاملات كاغذي طلا است. گاهي ممكن است براي انجام معامله در بازه‌‌‌‌‌‌‌‌‌ي معاملات ۲۴ ساعتي باشيم. چنين معاملاتي تنها ۲۴ ساعت براي خريد و فروش به شما زمان مي‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهند. يعني اگر مقداري طلا كاغذي را خريديد تا ۲۴ ساعت بعد فرصت داريد تا آن را بفروشيد. پس از ۲۴ ساعت بايد كاغذ را به فروشنده برگردانيد و اگر سود كرده باشيد ميتوانيد پول خود را پس بگيريد. چنانچه در مدت اين ۲۴ ساعت قيمت طلا افزايش يابد، خريدار علاوه‌‌‌‌‌‌‌‌‌بر پول خود سود نيز دريافت خواهد كرد، در غير اين‌‌‌‌‌‌‌‌‌صورت ضرر مي‌‌‌‌‌‌‌‌‌كند. حل اگر به هر دليلي خريدار كاغذ را در زمان مقرر برنگرداند، از اعتبار ساقط است و وجهي كه براي دريافت آن پرداخت كرده بود به عنوان خسارت درنظر گرفته ميشود.
تصور كنيد هر گرم طلا در بازار ۱۰۰۰ تومان قيمت‌‌‌‌‌‌‌‌‌گذاري شده است. شما با سرمايه‌‌‌‌‌‌‌‌‌ي ۱۰۰۰۰ توماني قاعدتاً توان خريد تنها ۱۰ گرم طلا داريد. اما در بازار معاملات كاغذي طلا با ۱۰۰۰۰ تومان سرمايه‌‌‌‌‌‌‌‌‌ي خود ۵۰گرم طلا خريد مي‌‌‌‌‌‌‌‌‌كنيد و در ازاي پرداخت وجه كاغذي شامل اطلاعات خريد دريافت مي‌‌‌‌‌‌‌‌‌كنيد. حال تنها ۲۴ فرصت داريد تا با طلا كاغذي خود نزد فروشنده برگرديد. چنانچه در اين ۲۴ ساعت قيمت هر گرم افزايش پيدا‌‌‌‌‌‌‌‌‌كند پس از تحويل كاغذ به فروشنده ۱۰۰۰۰ تومان اوليه و سود خود را دريافت مي‌‌‌‌‌‌‌‌‌كنيد. در صورتي كه در اين ۲ ساعت قيمت طلا كاهش پيدا كند طبيعتاً شما ضرر كرده‌‌‌‌‌‌‌‌‌ايد، چراكه سرمايه‌‌‌‌‌‌‌‌‌ي اوليه پس از كسر ضرر به شما بازخواهد گشت.
انواع معاملات كاغذي طلا
باتوجه به آنچه تا اينجا خوانديم، ماهيت طلاي كاغذي وابسته به قيمت پس از اعمال اهرم و مهلت مقرر آن است. براساس همين مهلت انواع معاملات كاغذي طلا شكل گرفته‌‌‌‌‌‌‌‌اند. نام‌‌‌‌‌‌‌‌گذاري انواع معاملات كاغذي طلا برمبناي زمان تسويه انجام شده‌‌‌‌‌‌‌‌است و روش بستن قرارداد در آن‌‌‌‌‌‌‌‌ها يكسان است.
معاملات فردايي
در معاملات فردايي طلا، امروز قرارداد منعقد ميشود و فردا در ساعت مجاز تسويه، يعني ۲ تا ۳ بعدازظهر سرانجام معامله مشخص ميشود. براي كسب اطلاعات دقيق‌‌‌‌‌‌‌‌تر درمورد طلاي فردايي ميتوانيد به مقاله ديگري از دلفين وست با نام منظور از طلاي فردايي چيست مراجعه كنيد.
معاملات امروزي
در چنين معاملاتي، قرارداد در ساعت معاملاتي روز بسته‌‌‌‌‌‌‌‌شده و در ساعت ۲ بعدازظهر همان روز تسويه صورت ميگيرد.
معاملات شنبه‌‌‌‌‌‌‌‌اي
در معاملات شنبه‌‌‌‌‌‌‌‌اي، سررسيد قرارداد روز شنبه خواهد بود. اين روش را چنين ميتوان تعميم داد، كه در هر روزي از هفته كه قرارداد منعقد شود، پس از گذشت يك هفته معاملاتي، روز تسويه فراخواهد رسيد. بنابراين معاملات طلاي يكشنبه‌‌‌‌‌‌‌‌اي، دوشنبه‌‌‌‌‌‌‌‌اي و به‌‌‌‌‌‌‌‌طور كلي وابسته به هرروزي غير از جمعه وجود دارد. روز جمعه پايان هفته معاملات جهاني است و براي تسويه بايد تا آغاز هفته جديد و رسيدن سررسيد قرارداد صبركنيد.
معاملات كاغذي طلا براي چه كساني مناسب است؟
در چنين معاملاتي ريسك‌‌‌‌‌‌‌‌‌پذيري و قوه‌‌‌‌‌‌‌‌‌ي تحليل كمك زيادي مي‌‌‌‌‌‌‌‌‌كند. اگر به خوبي با بازار طلا آشنا باشيد ميتوانيد از اين معاملات سود كلاني ببريد. اگر از افرادي هستيد كه به دنبال راهي براي سرمايه‌‌‌‌‌‌‌‌‌گذاري با دارايي خود كه سال‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها براي بدست آوردن آن زحمت كشيده‌‌‌‌‌‌‌‌‌ايد هستيد، به دليل ريسك بالا طلا كاغذي به هيچ عنوان پيشنهاد نمي‌‌‌‌‌‌‌‌‌شود. گفته ميشود كه بازار ارز و طلا به هم مرتبط هستند و قيمت يكي بر ديگري تأثير مستقيم دارد. با وجود اين شرايط افرادي كه به عنوان فروشنده فعاليت مي‌‌‌‌‌‌‌‌‌كنند افرادي كاركشته هستند كه از تمام نوسانات بازار مطلعند. البته هستند كساني كه با شنيدن اين‌‌‌‌‌‌‌‌‌كه اين تجارت مي‌‌‌‌‌‌‌‌‌تواند سودآور باشد وارد آن مي‌‌‌‌‌‌‌‌‌شوند و متأسفانه متضرر مي‌‌‌‌‌‌‌‌‌شوند.
البته تمام اين‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها زماني قابل اتكا است كه از وضعيت قانوني معاملات كاغذي مطلع باشيم.
حكم قانوني معاملات كاغذي
مراجع قانوني مسئول معاملات كاغذي طلا را اخلال در نظام اقتصادي و در نتيجه غيرقانوني مي‌‌‌‌‌‌‌‌‌دانند. افرادي كه اين سيستم معاملاتي را هدايت مي‌‌‌‌‌‌‌‌‌كنند با پايين آوردن قيمت طلا سرمايه‌‌‌‌‌‌‌‌‌گذاران را به خريد ترقيب كرده و سپس قيمت‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها را افزايش مي‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهند. در اين ميان افراد كم‌‌‌‌‌‌‌‌‌تجربه صرفاً ضرر مي‌‌‌‌‌‌‌‌‌كنند. اين در حالي است كه هدايت‌‌‌‌‌‌‌‌‌گران معاملات تنها به فكر سودآوري براي خود هستند. در اين ميان علاوه‌‌‌‌‌‌‌‌‌بر متضرر شدن عده‌‌‌‌‌‌‌‌‌اي از سرمايه‌‌‌‌‌‌‌‌‌گذاران، نوساناتي كه در بازار طلا رخ مي‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهد فعالان قانوني را دچار مشكل مي‌‌‌‌‌‌‌‌‌كند. اتحاديه طلا و جواهر تهران در تير ۱۳۹۹ در طي اطلاعيه‌‌‌‌‌‌‌‌‌اي چنين معاملاتي را غيرقانوني اعلام كرد. متن اطلاعيه از اين قرار است: « لازم به توضيخ است تشكل‌هاي صنفي (خارج از زيرمجموعه وزارت صمت و اتاق اصناف) از قبيل انجمن‌هاي صنفي موضوع بند «ك» ماده ۵ قانون اتاق بازرگاني مجاز به اعطاي مجوز كسب و كار و طلا نيستند و همكاران محترم براي دريافت هرگونه مجوز قانوني براي انجام فعاليت كسبي، فقط به اتحاديه طلا وجواهر تهران مراجعه كنند.»
يكي از روش‌‌‌‌‌‌‌‌‌هاي سرمايه‌‌‌‌‌‌‌‌‌گذاري در طلا و سكه، خريد طلا كاغذي است كه با سرمايه‌‌‌‌‌‌‌‌‌ي كم مي‌‌‌‌‌‌‌‌‌تواند سود بسيار به دنبال داشته باشد. ساز و كار اين معاملات برپايه‌‌‌‌‌‌‌‌‌ي اعتماد و اعتبار طرفين برقرار است و خريد فيزيكي در ميان نيست. با توجه به اين‌‌‌‌‌‌‌‌‌كه اين روش كاملاً غيرقانوني است، ورود به آن به هيچ عنوان توصيه نمي‌‌‌‌‌‌‌‌‌شود